بره موم  ترکیبی از رزین های طبیعی تولید شده توسط زنبور عسل است زنبور این مواد را از قطعات مختلف گیاه نظیر جوانه و ترشحاتی که از درخت گیاه بیرون میزند می‌گیرد و عموما  از درختان سوزنی برگ بیشتر استفاده می کند ،

واژه پروپولیس از  زبان یونانی گرفته شده است که به معنای  ورودی و نگهبان درب ورودی است یعنی این محصول در کندو به عنوان یک سپر دفاعی در مقابل میکروب ها و عوامل خارجی استفاده می شود

شاید دلیل دیگر به این معنی باشد که زنبور عسل از آن برای مهر و موم کردن دهانه ها ترک ها  و پاک کردن دیوارهای داخلی، ایجاد  یک مانع امنیتی در برابر مهاجمان خارجی مانند مارها مارمولک ها و عایقی در برابر باد و باران استفاده می شود

رنگ های مختلف بره موم  در آب و هوای معتدل یا سایر آب و هوا به دست می آید و بر اساس این که از چه منطقه گرفته می شود کاملا ممکن است ترکیبات شیمیایی آن متفاوت باشد

عسل و بره موم  تاثیرات بسیار مثبتی بر روی انسان می گذارد از زمان های قدیم توسط انسان به ویژه در طب سنتی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می شده است

به طور مثال مصری ها از آن برای رفع بوی بد دهان و همچنین یونانی‌ها و پزشکان روم از آن درمان کننده مشکلات  دهان استفاده میکردند

در جنگ جهانی دوم در مسائل عفونی بیماری ها و همینطور در شوروی برای درمان سل و بهبود مشکلات ریه و بهبود اشتها استفاده می شده است

امروز بره موم  به عنوان یک درمان طبیعی بسیار خوب در سیستم بهداشتی و درمانی مراکز مختلف دنیا به ویژه کشورهای پیشرفته به فراوانی استفاده میشود،

صنعت لوازم آرایشی و بهداشتی به فراوانی از آن استفاده کرده  و در طب سنتی و برای مشکلات تنفسی ، عفونت دستگاه های گوارش ، ریشه های سرماخوردگی و آنفولانزا و برای کمک به بهبود زخم های پوستی ،درمان سوختگی، آکنه ، زگیل تناسلی و مشکلات واژینال به خوبی و فراوانی استفاده می شود

بره موم امروزه کاربرد بسیار زیادی دارد و از عصاره آن در خمیر دندان های طبیعی برای جلوگیری از پوسیدگی همچنین در در درمان بیماریهای دهان و دندان، داروسازی ،  لوازم آرایشی بهداشتی تولید کرم ها و نوشیدنی ها به وفور استفاده می شود.

ویژگیهای بره موم  منابع و ترکیبات دارویی آن

الف مشخصات

پروپولیس یک lipophilic طبیعی است و شکننده بوده و به راحتی نرم می شود

قابل انعطاف و چسبنده است و هنگام که گرم  می‌شود بسیار چسبناک می‌شود بوی خوشایندی دارد

و از رنگ سبز رنگ های متفاوت به رنگ قرمز و قهوه ای بر اساس منابع و سن آن بسته به نوع رزین ها رنگ مو بسیار متفاوت باشد(منابع 4 ,2و 5)حتی بصورت  رنگ روشن نیز وجود دارد.

ب ترکیبات

پروپولیس  ترکیب پیچیده ساخت ساخته شده توسط زنبور عسل و ترکیبات موثر از گیاهان دارویی یا غیر دارویی مختلف است،

به طور کلی بره موم   از حدود ۵۰ درصد  رزین ها ۳۰،%درصد واکس  ،۱۰ درصد اسانس ۵ درصد گرده و پنج درصد انواع ترکیبات ارگانیک مختلف است و بیش از ۳۰۰  ترکیب در نمونه‌های مختلف یافت شده است(منابع 1,6,7,8,5)  ترکیبات مختلف در بره موم بسته به منطقه جمع آوری  و  زمان جمع‌آوری  می تواند بسیار تفاوت باشد

ترکیبات شیمیایی اصلی موجود در پروپولیس شامل پلی فنول ها،  اسید بنزوئیک و مشتقات آن ،  سسکوئی ترپن ،  تری ترپن ،هیدروکربن ،بنزالدهید ؛ اسیدهای دیگر و مشتقات مربوطه؛الکل ها، کتون ها و ترکیبات هترو آروماتییک ، مواد معدنی ، استرول و استروئید و آمینو اسید ها و سایر ترکیبات شیمیایی (3و8)

مهم ترین خواص کشف شده

1. خاصیت آنتی اکسیدانی

   به دلیل وجود مواد pinocembrin و  galangin در عصاره آبی الکلی بره موم خاصیت ضد رادیکال های آزاد از خود نشان می دهد و شبیه  ویتامین c  عمل می کنند .(9)

2. خواص ضد باکتریایی

   مطالعات بر روی عصاره اتانولی بره  موم ثابت کرده که این عصاره تاثیرات مخربی را برروی باکتری گرم مثبت Bacillus subtilis گذاشته در حالی که برروی باکتری گرم منفی (P. aeruginosa and E. coli). نداشته است (21)

   در تحقیق دیگری که توسط سلوان و همکاران صورت گرفته بره موم به همراه کلرو هگزیدین (دهانشویه) خواص ضد میکروبی فوق العاده ای را بر ر وی mutans Streptococcus بر جای گذاشت به نحوی که می توان از آن بر علیه پاتوژن های ایجاد کننده پلاک های دندانی به خوبی می توان استفاده کرد .

3. خواص ضد قارچی

   بره موم خاصیت ضد قارچی جلب توجهی علیه Candida famata, C. glabrata و kefyr, C. pelliculosa, C. parapsilosis, و  Pichia ohmeriاز خود نشان داد (10) اثرات ضد قارچی مربوط به حضور ماده فلونوئید در بره موم است.

   (22) بره موم حدااکثر ممکن خاصیت ضد قارچی را علیه C. albicans  C. glabrata,C. krusei, و Trichosporon spp دارد (11)

4. خواص واژینال

   خواص از بین برندگی عصاره بره موم بر روی مخمر های کلینیکال نظیر C. albicans و 31 non-C. albicans که عوامل اصلی ایجاد عفونت واژینال می باشند قابل توجه است ، تحقیقات حاکی از پتانسیل اثر بالای عصاره بره موم بر روی مخمر های ایجاد کننده عفونت واژینال است (12)

5. خواص ضد پروتوزوا

   خاصیت فوق توسط تعدادی از محققین که بر روی بیماریهای انسانی فعالیت می کردند گزارش شده است که برخی بیماریهای ناشی از فعالیت پروتوزا در بدن نظیر Giardia lamblia, Trichomonas vaginalis, Toxoplasma gondii و Leishmania donovani, and Trypanosoma cruzi  تحت کنترل گرفته است و اثرات درمانی آشکار نموده (14و15 )

6. خواص ضد تومور

   اثرات کنترلی  عصاره بره موم بر روی سرطان در تحقیقات آزمایشگاهی در جلوگیری از تکثیر سلول های سرطانی امروزه ثابت گردیده است (16)

7. خواص ضد التهابی

   التهاب پاسخ بیولوژیکی پیچیده ایست که بدن در برابر عوامل آسیب رسان نظیر پاتوژن ها سلول های آسیب دیده و و رادیکال های آزاد از خود نشان می دهد.

   اثرات ضد التهابی عصاره بره موم امروزه به اثبات رسیده است  و ا ین خواص به وجود فلاونوئید و سینامیک اسید موجود در بره موم بر می گردد و بخوبی ادم و التهاب مفاصل را کنترل می کند.(17 و 18)

8. بره موم به عنوان محافظ کبدی

   تحقیقات آزمایشگاهی ثابت کرده است که می توان از عصاره بره موم در مقابل اسیب های کبدی در انسان بخوبی محافظت نمود بطوریکه با مصرف عصاره بره موم علائم بهبود در کبد های چرب و کبدهای دارای اسیب خواهیم بود.مطالعات و تحقیقات ثابت کرده است که عصاره بره موم در برابر آسیب ناشی از CC14 با تنظیم فعالیت آنتی اکسیدانی در مورد مشکلات مزمن کبدی بخوبی اثر گزار بوده است.(22)

9. اثر ضد دیابتی

   بر اساس پژوهش های صورت گرفته مصرف خوراکی عصاره اتانولی بره موم در دوز های 100 ،200 و 300 mg / kg bwt وزن بدن و کلیه ، میزان گلوکز سرم ، پروتئین چربی ، MDA   و تست عملکزد کلیه بهبود یافته بود و نتایج حاصله وجو اثرات قوی آنتی اکسیدانی بره موم را نشان می دهد که می تواند استرس اکسیداتیو را کاهش داده و وقوع نفروپاتی دیابتی را در دیابت قندی تاخیر دهد.

10. تقویت سیستم ایمنی

    پژوهش های انجام شده تاثیر مصرف عصاره بره موم در افزایش سیسنم ایمنی و مقاومت بدن در برابر میکروارگانیسم ها را بطور معنی داری تائید می کند.(19)

11. محافظت و بهداشت دهان و دندان

    محافظت از دندان ها در برابر بیماریهای عفونی در سراسر دنیا تبدیل به یک دغدغه جدید شده است باکتری متعددی نظیر Streptococcus mutans, Streptococcus sobrinus ,و میکروارگانیزم هایی نظیر Actinomyces  و Lactobacillus ، صنایع داروسازی در سراسر دنیا به دنبال کشف آنتی بیوتیکی هستند که سد مقاومت میکروبی در برابر آنتی باکتری ها را شکسته و بخوبی بتواند تاثیر گزار باشد . تاثیر عصاره اتانولی بره موم بر روی   bacterium Lactobacillus fermentum  مورد مطالعه قرار گرفت و نتایج حاصله بیانگر تاثیر قوی معنی دار اثرات ضد میکروبی عصاره بره موم بود.(20)

ترجمه و تنظیم : مهندس عزتی رنجبر

توجه!!

میتوانید این محصول ارزشمند را از سایت کرویا تهیه کنید!

برای اطلاعات بیشتر  کلیک کنید.

منابع

[1] G. A. Burdock, “Review of the biological properties and toxicityof bee propolis (propolis),” Food and Chemical Toxicology, vol.36, no. 4, pp. 347–363, 1998.

[2] V. S. Bankova, S. L. De Castro, and M. C. Marcucci, “Propolis:recent advances in chemistry and plant origin,” Apidologie, vol.31, no. 1, pp. 3–15, 2000.

[3] M. Monti, E. Berti, G. Carminati, andM. Cusini, “Occupationaland cosmetic dermatitis frompropolis,” ContactDermatitis, vol. 9, no. 2, p. 163, 1983

[4] B. M. Hausen, E.Wollenweber,H. Senff, and B. Post, “Propolisallergy. (II). The sensitizing properties of 1,1-dimethylallyl caffeicacid ester,” ContactDermatitis, vol. 17,no. 3, pp. 171–177, 1987.

[5] M.Marcucci, “Propolis: chemical composition, biological propertiesand therapeutic activity,” Apidologie, vol. 26, no. 2, pp. 83–99, 1995.

[6] Y. K. Park, S. M. Alencar, and C. L. Aguiar, “Botanical originand chemical composition of Brazilian propolis,” Journal ofAgricultural and Food Chemistry, vol. 50, no. 9, pp. 2502–2506,2002.

[7] P. G. Pietta, C. Gardana, and A. M. Pietta, “Analytical methodsfor quality control of propolis,” Fitoterapia, vol.73,no.1, pp. S7–S20, 2002.

[8] S. L. De Castro, “Propolis: biological and pharmacologicalactivities.Therapeutic uses of this bee-product,” Annual Review of Biomedical Sciences, vol. 3, pp. 49–83, 200

[9] R. A. Laskar, I. Sk, N. Roy, and N. A. Begum, “Antioxidantactivity of Indian propolis and its chemical constituents,” FoodChemistry, vol. 122, no. 1, pp. 233–237, 2010.

. [10] A. N. Koc, S. Silici, F. Multu-Sariguzel, and O. Sagdic, “Antifungalactivity of propolis in four different fruit juices,” FoodTechnology and Biotechnology, vol. 45, pp. 57–.61, 2007.

[11] A. P. Farnesi, R. Aquino-Ferreira, D. De Jong, J. K. Bastos, andA. E. E. Soares, “Effects of stingless bee and honey bee propolison four species of bacteria,” Genetics and Molecular Research,vol. 8, no. 2, pp. 635–640, 2009.

[12] K. F. D. Dota, M. E. L. Consolaro, T. I. E. Svidzinski, and M.L. Bruschi, “Antifungal activity of brazilian propolis microparticlesagainst yeasts isolated from vulvovaginal candidiasis,”Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, vol.2011, Article ID 201953, 8 pages, 2011.

[13] M. Bhadauria, “Propolis prevents hepatorenal injury inducedby chronic exposure to carbon tetrachloride,” Evidence-BasedComplementary and Alternative Medicine, vol. 2012, Article ID235358, 12 pages, 2012.

[14] S. L.DeCastro,K. Salom˜ao, E.M.De Souza, A.Henriques-Pons,and H. S. Barbosa, “Brazilian green propolis: effects in vitro andin vivo on Trypanosoma cruzi,” Evidence-Based Complementaryand Alternative Medicine, vol. 2011, Article ID 185918, 11 pages,2011.

[15] D. Torres, I. Hollands, and E. Palacios, “Effect of an alcoholic extract of propolis on the in vitro growth of Giardia lamblia 720,” Journal of Veterinary Science, vol. 21, no. 1, pp. 15–19, 1990.

[16] Y. Ozkul, S. Silici, and E. Eroˇglu, “The anticarcinogenic effect ofpropolis in human lymphocytes culture,” Phytomedicine, vol. 12, no. 10, pp. 742–747, 2005

[17] F. Borrelli, P.Maffia, L. Pinto et al., “Phytochemical compoundsinvolved in the anti-inflammatory effect of propolis extract,”Fitoterapia, vol. 73, no. 1, pp. S53–S63, 2002.

[18] K. Du Toit, S. Buthelezi, and J. Bodenstein, “Anti-inflammatoryand antibacterial profiles of selected compounds found in southafrican Propolis,” South African Journal of Science, vol. 105, no. 11-12, pp. 470–472, 2009

[19] V. Dimov, N. Ivanovska, S. Popov, and V. Bankova,“Immunomodulatory action of propolis: IV. Prophylactic

activity against Gram-negative infections and adjuvant effectof the water-soluble derivative,” Vaccine, vol. 10, no. 12, pp. 817–823, 1992

[20] N. Saavedra, L. Barrientos, C. L. Herrera, M. Alvear, G.Montenegro, and L. A. Salazar, “Effect of Chilean propolison cariogenic bacteria Lactobacillus fermentum,” Ciencia e Investigacion Agraria, vol. 38, no. 1, pp. 117–125, 2011

[21] N. Kumar, M. K. K. Ahmad, R. Dang, and A. Husain, “Antioxidantand antimicrobial activity of propolis from Tamil Naduzone,” Journal of Medicinal Plants Research, vol. 2, no. 12, pp.361–364, 2008.

[22] M. Bhadauria, “Propolis prevents hepatorenal injury inducedby chronic exposure to carbon tetrachloride,” Evidence-BasedComplementary and Alternative Medicine, vol. 2012, Article ID235358, 12 pages, 2012